Nauki socjologiczne

Socjologia miasta

Socjologia miasta jest jedną z podstawowych pokrewnych dyscyplin socjologicznych, która swoim zakresem obejmowała będzie społeczne aspekty rozwijania się miast, zagadnienia przestrzeni społecznych, procesy urbanizacyjne oraz problematykę społeczności mniejszych o znaczeniu lokalnym. Pierwsze z analiz socjologicznych dotyczących jednostek miejskich prowadzone były już u samych podwalin tejże nauki, a nawet za czasów starożytnej i antycznej myśli socjologicznej. Biorąc pod uwagę pisma Platona dotyczące greckich polis, które rozumiane mogą być jako miasta państwa, wyciągać będziemy wiele przydatnych wniosków na ten właśnie temat. W znacznej mierze ta popularna z dyscyplin socjologicznych rozwijała się w szkole chicagowskiej, która miasto traktowała jako swojego rodzaju laboratorium prowadząc na jego terenie szereg różnorodnych badań socjologicznych właśnie. Szczególnie dotyczyły one problematyki dewiacji i procesów ekologicznych w jednostkach miejskich zachodzących. W przypadku drugim socjolodzy inspirowani byli przede wszystkim osiągnięciami, które posiadali botanicy. W późniejszych okresach wiele innych dyscyplin i nauk wpływało na rozwijanie się miejskiej socjologii. Były to przede wszystkim nauki takie jak geografia, architektura, urbanistyka i wiele, wiele innych tym właśnie podobnych. Obecnie jedną z najbardziej konkurencyjnych dyscyplin wobec socjologii miejskiej będzie socjologia osadnictwa oraz przestrzenna. Będzie to miało miejsce ze względu na zacieranie się granic pomiędzy ośrodkami miejskimi a jednostkami wiejskimi.

Nauki socjologiczne

Dyscypliny pokrewne

Z powodu problemu z zdefiniowaniem jednej oraz uniwersalnej teorii socjologii wyróżniać będzie się wiele jej dyscyplin, jest to więc tak zwana nauka wieloparadygmatyczna. W programach studiów socjologicznych bardzo często spotkać będzie można podział tejże nauki ze względu na skalę zjawisk społecznych, których opisywaniem będzie się zajmowała. W tymże przypadku wyróżnić można przede wszystkim makro i mikrosocjologię. Ta pierwsza badać będzie zjawiska zachodzące w społeczeństwie na duże skale, dotyczące państw, organizacji międzynarodowych i tak dalej. Mikrosocjologia będzie natomiast jej przeciwieństwem i zajmowała będzie się przede wszystkim badaniem zjawisk o skali o wiele mniejszej, dotyczących interakcji między ludzkich i wielu, wielu innych tym właśnie podobnych elementów posiadających znaczenie.

Nauki socjologiczne

Historia

Biorąc pod uwagę sposoby widzenia przedmiotu socjologii będzie mogła ona obejmować kilka różnych zakresów w swojej historii, obecnie wyróżniamy ich trzy. Pierwsza właściwa historii socjologii dotyczyć będzie wszelakich działań, które były prowadzone od czasów augusta Comte, który jest twórcą tejże nauki. Podejście taki jednak prowadzić będzie do przesadnego eksponowania wielu autorów, którzy są o wiele mniej ważnymi dla jej rozwoju, z drugiej natomiast do pomijania innych, którzy mieli wypływ na jej rozwój jednak działali wcześniej. Kolejny z zakresów to historia myśli socjologicznej, która dotyczyła będzie zagadnień wiążących się z rozwijanie problemów o podłożu socjologicznym, które znajdować będą się w ośrodkach zainteresowań współczesnej psychologii. Obejmuje sobą między innymi myślicieli, którzy starali się podejmować takie problemy, nawet jeśli sami nie uważali się za socjologów, lub gdy także o samej nauce nie słyszeli. Ostatni z zakresów to historia socjologicznej analizy. Będzie ona zajmowała się rozwojem analitycznej i naukowej strony badań zjawisk społecznych, czyli wypowiedziami i publikacjami ważniejszych dla socjologii osób, o ile przyczyniali się oni w sposób szczególny do późniejszych osiągnięć badawczych. Obecnie trwa spór o to kiedy rozpoczyna się bezpośrednio historia psychologii, tak naprawdę jest on jednak bezzasadny. Na jednym z jego biegów znajdować będą się bowiem opinie dotyczące faktu, że socjologia istniała niemal zawsze oraz wszędzie, gdyż zgodnie ze słowami jednego z myślicieli francuskich ludzie czekali na pojawienie się społecznych nauk aby mogli wytworzyć dalej idące idee prawne, moralne, rodzinne oraz państwowe.

Nauki socjologiczne

Socjologia

Socjologia jest nauką, która zajmować będzie się badaniem w sposób systematyczny funkcjonowania oraz zmian zachodzących w społeczeństwie. Oprócz tego badać będzie reguły rządzące społeczeństwem, procesy i struktury, które posiadają wpływ na łączenie i dzieleni ludzi, tworzą, czy też są przejawem więzi pomiędzy nimi. Socjologowie badają jednocześnie jednostki, które uwikłane będą w grupy społeczne jak i w relacje różnego rodzaju, rodzinne, wspólnotowe, zrzeszeniowe i tym podobne. Relacje pomiędzy ludźmi, ujęte w dynamice społecznej mogą łączyć ich w tak zwane grupy społeczne, a oprócz nich także w instytucje czy też całe społeczeństwa i dzielić poprzez społeczne różnice. Już w czasach starożytnych istniały na bardzo wysokim poziomie rozwinięte myśli z zakresu społeczeństwa. Sama socjologia zaś jako nauka o tymże społeczeństwie posiada trzech ojców. Pierwszym z nich jest Platon, znany antyczny mówca oraz filozof, kolejny to Vicco, a trzeci z nich to Comte. Przedmiot badań nauk społecznych to przede wszystkim grupa społeczna i kategorie jej stanu i przemian w niej zachodzących. Socjologowie będą przede wszystkim badać jednostki o tyle o ile znajdują się w wewnętrznych relacjach ze sobą.

Nauki prawne

Prawo cywilne

Prawo cywilne, czy też mówiąc inaczej cywilistyka jest jedną z gałęzi dogmatyki prawa – obejmować będzie swoim zasięgiem przede wszystkim zespół norm i stosunków cywilnych i prawnych pomiędzy podmiotami prawa. Normy prawa cywilnego wyróżniać będą się spośród innych norm prawnych zgłasza z powodu prowadzenia regulacji stosunków pomiędzy podmiotami, które są autonomiczne. Oznacza to między innymi, że nie będzie w ich przypadku występował charakterystyczny stosunek podporządkowywania jednego podmiotu innemu, co normalnie dla prawa publicznego jest cechą charakterystyczną. Ze stosunków cywilnoprawnych wynikało będzie dodatkowo, że zasada autonomiczności podmiotów powinna być stałą. Prawo cywilne dzielić będzie się na kilka kolejnych działów, a mianowicie na prawo rzeczowe, zobowiązań, spadkowe, czy też rodzinne oraz wiele, wiele innych tym właśnie podobnych, które będą posiadały swoje szerokie znaczenie.

Nauki prawne

Zadania dogmatyki

Do głównych zadań dogmatyki prawnej zaliczyć będziemy mogli przede wszystkim opisywanie i systematyzację obowiązując przepisów i norm prawnych. Idąc dalej będzie to także wskazywanie tychże norm, które są aktualne i obowiązujące w danym momencie, gdyż czasami może się to bardzo często i dynamicznie zmieniać, w zależności od efektywności pracy rządu. Do pozostałych zadań dogmatyki zaliczymy wykładanie prawa, ustalanie i definiowanie pojęć, które z prawem są powiązane, analizowanie praktyk stosowania tegoż właśnie prawa i wskazywanie postulowanych zmian w tymże właśnie prawie. W badaniu prawa dogmatyka posługiwać będzie się przede wszystkim metodami logicznymi oraz językowymi. Oprócz tego w przypadku definiowania zadań dogmatyki prawnej będziemy mieli do czynienia z pozytywizmem prawniczym, który będzie definiował i zakładał, że do głównych przedmiotów badań może być zaliczone tylko prawo pozytywne. Oprócz tego według tych założeń prawo obowiązywać ma w ujęciu i sensie czysto systemowym znaczy to ni mniej ni więcej, że dana z norm prawnych jest obowiązującą oraz decydującą o innych normach systemu. Oprócz tego zakłada się, że systemy prawne są zupełne i niesprzeczne i tak dalej.

Nauki prawne

Dogmatyka prawa

Dogmatyka prawa może być scharakteryzowana jako jeden z działów nauk powiązanych z szeroko pojętym prawem, który zajmować będzie się prowadzeniem badań nad obowiązującym prawem w postaci takowej w jakiej zostało ono ustanowione wcześniej przez samego ustawodawcę. Mianem tym określać będziemy zarówno działalność badawczą osób zajmujących się prawem jak i wytwory tychże właśnie działań. Dogmatyka prawa oprócz tego dzielić będzie się na wiele różnych działów jest to bowiem jedna z najstarszych i najbardziej rozbudowanych części prawnych nauk.

Nauki prawne

Nauki prawne

Mianem nauk prawnych określać będziemy zbiór nauk o podłożu społecznym oraz humanistycznym, które przede wszystkim zajmowały będą się prawem. Jako synonim nauk prawnych bardzo często stosować będziemy również inne terminy i określenia, a mianowicie prawoznawstwo, czy też jurysprudencję. Są to jednak terminy, które będą posiadały wielorakie znaczenie. Prawoznawstwo oznaczać może oprócz tego teorię prawa, natomiast jurysprudencja sama w sobie uznawana jest za jedną z najbardziej ogólnych nauk prawnych, specyficzną szczególnie dla krajów anglosaskich. Prawoznawstwo z całą pewnością nie może być określone jako nauka spójna oraz jednolita, co jest jedną z konsekwencji różnorodnych perspektyw w prowadzeniu badań nad takowym prawem, a oprócz tego także różnych celów, które stawiać będzie się przed badaczami, praktycznych, czy też teoretycznych. Do dyscyplin tychże nauk zaliczymy przede wszystkim dogmatykę prawa, która inaczej określana jest jako szczegółowe nauki prawne. Zajmowała będzie się ona opisem i wykładnią prawa, które jest w danym momencie obowiązujące. Jest to jedna z najstarszych i dodatkowo najliczniejszych z nauk prawnych. Wykłady z nauk dogmatycznych stanowić będą podstawę w czasie trwania studiów prawniczych. W ramach dogmatyki prawa właśnie wyróżnić będziemy mogli szereg różnych dyscyplin, które będą charakterystyczne dla różnych kolejnych gałęzi prawa, a mianowicie cywilistykę, konstytucjonalistkę i wiele, wiele innych tym właśnie podobnych.

Nauki prawne

Polskie prawo

W przypadku polskich źródeł prawa podzielić będzie można je na te obowiązujące powszechnie oraz obowiązujące wewnętrznie. Obecnie jednym z najważniejszych źródeł prawa jest konstytucja z roku 1997, a oprócz niej także ustawy, umowy międzynarodowe, czy też akty prawa miejscowego. Oprócz tego konstytucja przewidywać będzie kolejny i powszechnie obowiązujący akt prawny, a mianowicie rozporządzenie posiadające moc ustawy. Jego wydanie jest możliwe przez prezydenta RP, jednak tylko i wyłącznie w sytuacjach, które ściśle określać będzie konstytucja, miejsce może to mieć bardzo rzadko, w przypadku poważnego zagrożenia państwa, czy też niemożności sprawowania władzy ustawodawczej przez organy za to odpowiedzialne.

Nauki prawne

Źródła prawa

Prawo wywodzić będzie się z wielu różnych źródeł. Do podstawowych i często mylonych podziałów źródeł prawa będzie ten wyróżniający prawo w ścisłym ujęciu oraz źródła poznania prawa. Pierwszy z terminów odnosić będzie się do aktów normatywnych, inaczej mówiąc prawnych, które zawierać będą w sobie przepisy prawa oraz tryb tworzenie takowych właśnie aktów. Drugi termin natomiast, czyli źródła poznania prawa obejmować będzie wszystkie z materiałów, które służyć mają poznaniu prawa oraz wszelkie inne formy przekazywania tego prawa dalej, mogą to być dokumenty, publikacje, także te w środkach masowego przekazu. Z powodu, że istnieje wiele różnych źródeł prawa dopuszczalne i możliwe jest wyróżnienie w przypadku zachodniej kultury dwóch systemów prawnych, a mianowicie anglosaskiego i europejskiego, które inaczej zwane jest kontynentalnym. Podstawowe różnice pomiędzy nimi wynikać będą z różnych możliwości tworzenia tego prawa. W przypadku systemu anglosaskiego, zwanego popularnie common law sądy będą posiadały wpływ na tworzenie prawa o wiele szerzej niż ma to miejsce w przypadku prawa kontynentalnego, zwanego inaczej civil law.