Nauki społeczno-ekonomiczne

Początki makroekonomii

Gospodarka narodowa jako przedmiot zainteresowania naukowców pojawiła się już w czasie szesnastego wieku. W tym czasie bogactwo danego kraju utożsamiane było z kumulowaniem metali szlachetnych. Próby ujęcia całościowo gospodarki zauważyć będziemy mogli także w późniejszych wiekach, a oprócz tego w ekonomii klasycznej. Do wspólnych cech tych prób wyjaśnienia funkcjonowania gospodarki jest podejście od strony najmniejszych i pojedynczych rynków oraz wszystkich uczestników biorących udział w kształtowaniu gospodarczych zjawisk. Wszystkie z teorii przyjmowały, że zachowanie gospodarki będzie tożsame z zachowaniami indywidualnych podmiotów, a różnić będą się one jedynie skalą zachodzących zjawisk. Charakterystyczne dla makroekonomii podejście do gospodarki jako ogółu i próba jej opisywania za pomocą zagregowanych wielkości ukształtowało się jednak stosunkowo niedawno, a mianowicie w okresie po zakończeniu drugiej wojny światowej oraz pod koniec wielkiego kryzys gospodarczego.

Nauki społeczno-ekonomiczne

Makroekonomia

Makroekonomia obok mikroekonomii jest jednym z podstawowych dziedzin ekonomicznych, która posługiwała będzie się posługiwała tak zwanymi agregatowymi wielkościami – inaczej mówiąc wielkościami zbiorczymi, które dotyczyć będą ogółu gospodarki. Dzięki temu będzie badać prawidłowości i jednocześnie nieprawidłowości występujące w gospodarce jako całości. Przedmiotem zainteresowania tejże nauki będzie przede wszystkim tworzenie i podział dochodów narodowych, a także zagadnienia powiązane z inflacją, problemem bezrobocia, szeroko pojętymi inwestycjami i wieloma, wieloma innymi tym właśnie podobnymi aspektami o dużym znaczeniu. Makroekonomia będzie zajmowała się badaniem gospodarki, zarówno tejże narodowej jak i jednocześnie światowej patrząc na nią jak na ogół zależności występujących pomiędzy jednymi z najważniejszych agregatów gospodarczych, do których zaliczymy popyt i podaż w ujęciu globalnym, czy też łącznym. Uwzględniając bardzo szerokie pole zainteresowania makroekonomii oraz uwarunkowania o podłożu globalnym jeśli chodzi o zależności gospodarcze, teorie związane z tą dziedziną ekonomii będą musiały jednocześnie uwzględniać szereg różnych dziedzin polityki państwowej, wliczając w to politykę obronną, wewnętrzną jak i zewnętrzną kraju.

Nauki społeczno-ekonomiczne

Mikroekonomia

Mikroekonomia to jedna z dziedzin ekonomicznych, która zajmować będzie się prowadzeniem badań nad zachowaniem konsumentów indywidualnych, ale także całych przedsiębiorstw oraz rynków. Jest to także nauka, która zajmuje się szczegółowym analizowaniem podejmowanych przez jednostki decyzji, które ściśle wiążą się z zakupem, czy też sprzedażą dóbr, towarów, usług i tak dalej. W badaniach o Podłużu mikroekonomicznych gospodarka danego kraju, czy też regionu traktowana jest jako zbiór podmiotów, nie zaś jako jeden i oddzielnie funkcjonujące organizm, co miało by miejsce w przypadku makroekonomii. W silnym obecnie nurcie ekonomii nowo9czesnej spotykamy prawie wyłącznie podejście matematyczne i tworzone na zasadach statystki modele zachowań.

Nauki społeczno-ekonomiczne

Działy ekonomii

Obecna myśl ekonomiczna jest tak rozbudowana, że dzielić będzie ona całą naukę na dwa działy Mirko oraz makroekonomię, które także będą dosyć rozległymi. W dzisiejszych zasadach ekonomiści, przy uwzględnieniu jednocześnie oddziaływań i napływów z handlu zagranicznego i powiązań gospodarki światowej dodatkowo wyróżniać będą międzynarodowe stosunki gospodarcze, których głównym celem jest uwzględniani wpływów międzynarodowych wymian handlowych na gospodarkę w państwie oraz gospodarkę w ujęciu globalnym, jest to więc jeden z działów ekonomii, który zajmować będzie się gospodarką całego świata oraz jednocześnie jego ekonomią. Pod pojęciem ekonomii pozytywnej natomiast rozumieć będziemy przede wszystkim stwierdzenia, które są naukowym i obiektywnym zdefiniowaniem zasad funkcjonowania gospodarki, natomiast sądy ekonomiczne opierać będą się w tymże przypadku na subiektywnych systemach wartościowania. Określać będzie się je natomiast mianem ekonomii normatywnej. Nie są to jednak wszystkie z działów ekonomicznych, wyróżnić można jeszcze obok tych wcześniej wymienionych ekonomię sztuki, która dotyczy zagadnień czysto politycznych. Wiąże naukę ekonomii z naukami normatywnymi i stawiać będzie przed sobą kilka elementarnych pytań. Przede wszystkim pytań o to jakie są dokładne cele normatywne oraz w jaki sposób funkcjonuje gospodarka i jak najlepiej cele takowe osiągnąć. Mówiąc ogólnie jest to więc połączenie wszystkich wymienionych wcześniej dziedzin ekonomicznych.

Nauki społeczno-ekonomiczne

Ekonomia

Ekonomia zaliczana będzie do grupy nauk społecznych, której głównym zadaniem będzie analiza oraz opisywanie produkcji, konsumpcji oraz dystrybucji dóbr na rynku. Według podstawowych założeń ekonomia będzie nauką o jednostce i społeczeństwie oraz ich decyzjach o wykorzystywaniu posiadanych zasobów. Termin ekonomia sam w sobie natomiast wywodzić będzie się z języka greckiego i oznaczać będzie regułę, czy też prawo. Pierwszy raz pojawiać będzie się w dziełach jednego z greckich myślicieli. Starożytni przez słowo to rozumieli jednak przede wszystkim zasady prowadzenia swoich gospodarstw domowych – z czasem myśl ekonomiczna ewoluowała jednak o wiele dalej i obecnie posiadać będziemy szeroką ilość działów ekonomicznych. Do głównych z nich zaliczymy marko i mikroekonomię, które zajmować będą się rozpatrywaniem całkowicie innych zagadnień z zakresu ekonomii. Oprócz tego wyróżnić możemy jeszcze ekonomię gospodarczą, ekonomię pozytywną, sztukę ekonomii, ekonomię normatywną i wiele, wiele więcej jej różnych rodzajów.

Nauki zarządzania

Normalizacja

Inaczej jest to standaryzacja. Określa się tak działalność, która polega przede wszystkim na analizowaniu wyborów, usług, jak i procesów dla zapewnienia swoistej zgodności i zamienności, bezpieczeństwa użytkowania, a także funkcjonalności i użyteczności, jak i ograniczania zbędnej różnorodności zjawisk. Celem owej normalizacji jest głównie zastosowanie w produkcji w miarę jednolitych wzorców, przez co obniża się koszty, umożliwia szybką produkcję masową, współpracę licznych urządzeń producentów, a także zamianę zużytych części, jak i ułatwienie dokonywanych zamówień handlowych. Etapami owej normalizacji są przede wszystkim: klasyfikacja poprzez podobieństwa cech danego produktu, unifikacja, a więc ujednolicanie cech produktów dla ich ewentualnej zamienności, a także typizacja, a więc ujednolicenie konstrukcji samej w sobie dla uproszczenia produkcji, zmniejszenia jej kosztów i ułatwienia eksploatacji danych produktów. Na terenie naszego kraju pierwsze normalizacje pojawiły się w latach dwudziestych dwudziestego wieku.

Nauki zarządzania

Organizacja pracy

Należy przyznać, że współcześnie w firmach różnej wielkości, z różną liczbą zadań i pracowników, coraz istotniejszą rolę odgrywa odpowiednia organizacja pracy. Między innymi stawia się tutaj na odpowiedni podział zadań tak, aby był on odpowiedni dla danego pracownika pod względem jego kwalifikacji i umiejętności, jak również, aby zadanie to dało mu poczucie, że jest potrzebny, że może się w firmie rozwijać, i że pracodawca mu ufa, przynajmniej w danym przedsięwzięciu. Ma to również swoiście wzbudzić zaufanie do pracodawcy, co zacieśni więź w samym przedsiębiorstwie. Ponadto wyróżnia się kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt pojęć, które ujmowane są właśnie w kategorii organizacji pracy. Są tutaj przede wszystkim: akord (różne jego typy), analizy wszelkiego rodzaju, kontrola w przedsiębiorstwie, role w zespole, zespół jako taki, rotacja na stanowiskach, badania operacyjne, management science, telepraca, struktura organizacyjna, szybkie przezbrojenie, service desk, optymalizacja, ekonomika pracy i wiele innych.

Nauki zarządzania

Teoria decyzji

Jest to swoisty obszar wspólny zainteresowań względem różnych dziedzin nauki, głównie które obejmują analizę i wspomaganie procesu podejmowania decyzji, który jest tak ważny. Przede wszystkim korzystają z tego kognitywistyka, matematyka, psychologia, statystyka, ekonomia, filozofia, informatyka, prawo czy medycyna. Wyróżnia się klasyczną i kognitywistyczną teorię decyzji. Pierwsza zajmuje się szukaniem rozwiązań najlepszych w danej kwestii. Druga z kolei szuka rozwiązań skutecznych i jednocześnie wystarczających dla określonego problemu, który trzeba rozwiązać. Z kolei klasyczna teoria, czyli owa pierwsza, dzieli się na analizę decyzji oraz jej wspomaganie. Teoria decyzji przydaje się, jeśli ma się do czynienia z dużą liczbą wariantów, skomplikowaną sytuacją decyzyjną, możliwościami dużych korzyści lub dużych strat, skomplikowanym procesem decyzyjnym czy po prostu dużą wagą samego problemu decyzyjnego. Decyzje mogą być ogólnie podejmowane w trzech sytuacjach: w warunkach pewności, niepewności lub ryzyka i od tego wszystko zależy.

Nauki zarządzania

Audyt

Jest to ocena danej osoby systemu, projektu, organizacji, produktu. Przeprowadza się go, aby upewnić się co do prawdziwości i rzetelności informacji oraz ocenę kontroli wewnętrznej. Ocenia się czy przedmiot audytu spełnia wymagania. Na zespół audytu składa się więcej niż jedna osoba. Wyróżnia się rodzaje audytu takie jak audyt operacyjny, finansowy, informatyczny, oprogramowania, jakości i wiele innych. Spotyka się też audyt działalności, systemu, zgodności, etyczny, personalny, energetyczny, ekologiczny, chociaż są one jeszcze dosyć rzadkie. Jest też podział na umiejętności audytu w jednostce jak wewnętrzny i zewnętrzny. W wielu firmach zanim produkt zostanie wypuszczony na rynek konsumencki przeprowadza się audyt, który pozwala zaznajomić się z wymogami klientów co do ceny czy proponowanego produktu. W przypadku małego zainteresowania produkt może nie zostać rozprowadzony lub nawet wycofany z rynku. Obecnie audyty stają się coraz popularniejsze, między innymi ze względu na ciągle zmieniające się przepisy prawne, które coraz częściej je wymuszają.

Nauki zarządzania

Marketing

Jest to handel wychodzący naprzeciw klienta, który próbuje dogodzić potrzebom klienta. W marketingu najważniejsza jest świadomość, że klient i oczekiwania są najważniejszym elementem biznesu. Marketing ma wiele definicji naukowych. Jednak najprościej jest to działanie mające na celu wynajdywanie, pobudzanie i zaspokajanie potrzeb podmiotów gospodarczych. Nazwą tą określa się też dziedzinę wiedzy analizującą wspomnianą działalność. W ramach marketingu można wyróżnić następujące zagadnienia jak odnajdywanie i ocenianie możliwości rynkowych, opracowywanie produktu oraz strategii dystrybucji, przygotowanie strategii ceny i promocji, reklama i informacja o produkcie. Działania marketingowe dzieli się na cztery typy jak marketing mix. A jest to cena, produkt, dystrybucja i promocja. W strategii Jaya Abrahama wyróżnia się trzy sposoby zwiększania zyskowności firmy poprzez działania marketingowe, jak pozyskiwanie nowych klientów, sprawić by klient więcej kupował, częściej kupował. Marketing jest obecnie nadal niezwykle popularny.