Filozofia

Wpływ Nietzsche

Sam Nietzsche nie doczekał się uznania dla idei, które tworzył oraz tez które głosił, jednak ich oddziaływanie na niektóre z kręgów społecznych na przełomie stuleci było dość znaczącym. Chodzić będzie w tym przypadku o środowisko pisarzy. Wpływ na filozofię także był wolniejszym, gdyż filozofia europejska musiała dojrzeć do problemów, które stawiał przed sobą Nietzsche. Zapożyczenie koncepcji czysto od Fryderyka Nietzsche znaleźć będzie można między innymi u Freuda, szczególnie w jego psychoanalizie. Wiele filozofii czerpało z dziedzictwa Nietzschego, między innymi obiektywizm, czy też kulturalizm, które jawnie o tym mówią. Przez ponad wiek od śmierci filozofa i pisarza bardzo wiele jego tez oraz idei zostało dopasowanych do innych potrzeb, między innymi faszyści wykorzystali jego idee.

Filozofia

Nadczłowiek wg. Nietzsche

Definicja nadczłowieka jest bardzo kontrowersyjną, została ona wykorzystana przez faszystowskich działaczy w celu podpięcia filozofii Nietzschego do czysto faszystowskiego światopoglądu. Według tej hipotezy ludzie dzielą się na dwa rodzaje, a mianowicie na nadludzi oraz całą resztę, hołotę, bezimienną masę, która sterowana jest przez nadludzi i im podległa. Nadczłowiek to ten, który zdaje sobie sprawę z swojej wartości i umie przeciwstawić się społecznym zakazom, nakazom oraz ogólnie przyjętemu moralnie stylowi funkcjonowania. W tym przypadku znajduje się on ponad wszystkim i sam w oparciu o swoje sumienie definiuje to co jest dobre, a co złe, jego zbrodnie są bezkarnymi, jeśli w jego mniemaniu są dobrymi i mają głębszy cel.

Filozofia

Wieczny powrót Nietzsche

Koncepcje wiecznego powracania świata pojawiły się już w czasach antycznych, a dokładniej w przypadku tez głoszonych przez Heraklita z Efezu, którego Nietzsche cenił bardzo wysoko, podobnie z resztą jak wszystkich stoików, jednak Fryderyka nie interesował czysto kosmiczny wymiar tej teorii, ale jej konsekwencje dla życia ludzkiego. W opinii wielu innych filozofów nauka dotycząca wiecznego powracania to zwornik, który łączyć będzie poszczególne propozycje Nietzschego. Niestety nauka ta przedstawiona jest jedynie jako zapowiedź radosnej wiedzy i nie wiele bardziej rozwinięta w kolejnych dziełach. Najogólniej mówiąc możemy określić, że każdy z nas w każdej chwili dokonuje wyboru, który waży na losach wieczności. Wydaje się, że aby móc całkowicie zaakceptować wieczny powrót rozumiany w takowy, a nie inny sposób, nie można żyć w stylu, który zaszczepiany zostaje nam w procesie socjalizacji i uspołeczniania. Zobowiązania społeczne, moralne zasady oraz bardzo głęboko odczuwalne pojęcie samego ja i odnoszenie się do czasu, będą czyniły zaakceptowanie wiecznego powrotu strasznie trudnym, jeśli nie niemożliwym. Zadaniu temu, według Nietzschego, sprostać może jedynie nadczłowiek.

Filozofia

Śmierć Nietzsche

Choroba, która cały czas była obecna w twórczym życiu Nietzschego rozwijała się bez przerwy i w końcu przerodziła się w obłęd. Listy, które w okresie roku 1888-1889 pisał filozof świadczą tylko i wyłącznie o tym, że musiał on gwałtowanie utracić rozeznanie w sytuacji oraz całkowity kontakt z otoczeniem. Na początku roku 1889 nastąpiło całkowite załamanie nerwowe, które spowodowało, że musiał zostać przewieziony do kliniki psychiatryczne. Został on jednak stamtąd zabrany przez matkę, a po jej śmierci przez siostrę do Weimaru, gdzie spędził on ostatnie trzy lata swojego życia, znajdował się jednak tam w całkowitym odosobnieniu do końca pochłonięty przez apatię.

Filozofia

Biografia Nietzsche

Nietzsche wychowywał się w rodzinie, której tradycje były czysto protestanckimi, z widocznymi naleciałościami szwabskiej religijności, którą cechowało przede wszystkim indywidualistyczne interpretowanie biblijnych tekstów. Zdaniem niektórych z interpretatorów właśnie protestancka religijność wpłynęła na ukształtowanie się pojęcia niewolniczej moralności, która następnie analizowana była w pracach Nietzschego. W momencie kiedy umiera jego ojciec, domem zarządzały kobiety, cała rodzina przeniosła się do Naumburga, gdzie Fryderyk rozpoczął swoją przygodę z edukacją. W tym czasie zaczęła się jego fascynacja klasyczną muzyką niemiecką. Największy przełom w życiu Nietzschego to jednak dopiero rok 1867 kiedy to zapoznał się z filozofią Schopenhauera. Analiza moralności przez niego prowadzona, przedstawienie wybitnej jednostki, oraz wartości sztuki w ludzkim życiu cały czas wyczuwalne są w dziełach Nietzschego, nawet w momencie kiedy uznał już całkowicie, że poglądy Schopenhauera były mylnymi i występował otwarcie przeciwko jego myśli filozoficznej. Dzięki niemu jednak udało mu się zbliżyć do Ryszarda Wagnera. Życie Nietzschego toczyło się bardzo dynamicznie, często zmieniał on miejsce pobytu, do tego męczyły go różnego rodzaju choroby oraz schorzenia. Cały czas jednak tworzył nie skupiając się tylko i wyłącznie na samej filozofii, ale także teksty czysto literackie. Rok 1883 to kolejny przełom kiedy ukazuje się książka opisania przez samego bohatera jako przeznaczona dla wszystkich i jednocześnie dla nikogo, a jej tytuł to „Tako rzecze Zaratustra”.

Filozofia

Friedrich Nietzsche

Fryderyk Nietzsche żył w wieku dziewiętnastym, był jednym z najbardziej wybitnych niemieckich filozofów, oprócz tej dziedziny sztuki zajmował się jednak także pisaniem, poezją oraz filologią klasyczną. Do punktów orientacyjnych jego filozofii oraz ideologii będzie można zaliczyć przede wszystkim całkowitą i bardzo dobitną krytykę chrześcijaństwa oraz kultury zachodniej, oczywiście tej współczesnej dla czasów jego życia. Istotnym będzie z pewnością także jego ogromny szacunek do wartości życia obecnych w kulturze antyczne oraz chęć i postulowanie powrócenia do niej, jak miało to miejsce w czasie renesansu. Sam Nietzsche jest twórcą wielu dzieł filozoficznych, ale także tekstów literackich, podejmujących różne tematy. Był on tym, który wyprowadził tezę nadczłowieka, bardzo kontrowersyjną nawet w dzisiejszych czasach. Na jej podstawie ludzie dzielą się na dwa gatunki, nadludzi oraz całą resztę. Nadludzie są wybranymi jednostkami, które to dzięki swojej silnej osobowości mogą decydować o tym co jest dobre i złe i postępować w kategoriach własnego sumienia, wykorzystując niższych od nich ludzi, gdzie zachodzi całkowite przestawienie wartości oraz moralności.

Filozofia

Friedrich Nietzsche

Fryderyk Nietzsche był jednym z bardziej wybitnych filozofów niemieckich okresu nowożytnego. Oprócz filozofii zajmował się on także klasyczną filologią, pisarstwem oraz poezją. Do punktów wyjściowych jego filozofii zaliczyć będziemy mogli przede wszystkim radykalną krytykę chrześcijaństwa oraz kultury zachodniej, oczywiście tej współczesnej dla autora. Istotny jest także szacunek do wartości, które obecne były w greckiej kulturze wraz z postulatem powrócenia do niej, czyli przeprowadzenia kolejnego kulturowego renesansu. Filozofia europejska nie była jeszcze gotową na postulaty Nietzschego, musiała dojrzeć do tego co one głosiły. Wszystko zaczęło powoli się zmieniać w momencie kiedy Zygmunt Freud zaczął korzystać z nietzscheańskich koncepcji w przypadku swoich badań psychoanalitycznych. Przez kolejne lata wielu filozofów oraz badaczy posiłkowało się dorobkiem filozoficznym Nietzschego, przedstawiając go w innym świetle, czy też zwracając uwagę na inne aspekty, które według nich były bardziej, czy też mniej ważnymi. Z całą pewnością można jednak powiedzieć, że Fryderyk Nietzsche posiadał bardzo świeże spojrzenie na filozofię.

Filozofia

John Locke

John Locke był jednym z angielskich filozofów, a oprócz tego zajmował się także medycyną, polityką politologią oraz ekonomią, jak widać więc był wszechstronnie uzdolnionym człowiekiem. Stworzył on przede wszystkim empiryzm w klasycznej postaci oraz podstawy teoretyczne opisujące prowadzenie demokratycznego rządu. W ekonomii także tworzył on różnego rodzaju teorie, między innymi te, które dotyczyły wartości pieniądza, stały się one natomiast potem początkiem jednego z osobnych kierunków ekonomicznych. Wydał on wiele dzieł jednak do najważniejszych zaliczyć będziemy mogli te, które dotyczyły rozważań nad rozumem ludzkich, traktatów o rządzie oraz zapisków dotyczących tolerancji społecznej.

Filozofia

Immanuel Kant

Był niemieckim filozofem, jednocześnie wykładał on na uniwersytecie logikę oraz metafizykę. Jest on znany przede wszystkim jako twórca filozofii krytycznej, która inaczej znana jest także pod mianem transcendentalnej, w przypadku której głównym założeniem jest stwierdzenie, że podmiot to poznawczy warunek przedmiotu. Do podstawowych cech tej koncepcji filozoficznej zaliczyć będziemy mogli agnostycyzm poznawczy, czy też szczególne podejście do różnego rodzaju zjawisk. Do głównych wkładów w filozofię zachodnią przez Kanta było zniesienie opozycji pomiędzy racjonalizmem oraz empiryzmem. Do osiągnięć kantyzmu doliczyć będzie można także pozytywizm logiczny. Filozofia sprzed kilkuset ostatnich lat jest już o wiele bardziej rozbudowaną i wznioślejszą niż ta, która powstawała w czasach antycznych. Poruszane tutaj tematy są coraz bardziej zawikłanymi, tworzone są całkowicie nowe oraz oryginalne teorie, których nigdy wcześniej nie przedstawiali jeszcze inni filozofowie. Często spotykają się one z potępieniem i odrzuceniem.

Filozofia

Arystoteles

Arystoteles niezaprzeczalnie jest jednym z trzech najsławniejszych greckich filozofów, zaraz obok Sokratesa oraz Platona. Stworzył on system filozoficzny, który był przeciwstawnym do platonizmu, mimo to jednak był równie spójnym. Miało to bardzo duży wpływ na filozofię oraz naukę w europie, a jego odmiana chrześcijańska znana była jako tomizm i od wieku trzynastego do czasów obecnych uważana jest za oficjalną filozofię w kościele katolickim. Arystoteles był także założycielem szkoły filozoficznej, w Ogrodach Likejonu, stąd wziął się między innymi źródłosłów do polskiej nazwy szkoły średniej, jaką jest liceum. Arystoteles posiadał ogromne zasługi badawcze w szerokiej gamie dziedzin naukowych, między innymi fizyce, astronomii, biologii czy też logice. Z drugiej jednak strony część głoszonych przez niego teorii okazała się błędną. Zbyt rygorystyczne akceptowanie tychże właśnie teorii w następnych wiekach spowodowało, że rozwój tychże nauk w europie był opóźnionym, z drugiej jednak strony myśl głoszona przez Arystotelesa inspirowała kolejnych do poszukiwania hipotez związanych z kosmologią oraz fizyką. Arystoteles z pewnością jest jedną z ważniejszych postaci ludzkości, a szczególnie antycznej Grecji, gdzie zostawił on po sobie bardzo dużą i bogatą spuściznę oraz dziedzictwo kolejnym pokoleniom, także nam.