Nauki i definicje

Określenie filozofii będzie bezpośrednio pochodziło od matematyka oraz jednocześnie jednego z najbardziej popularnych filozofów pitagorasa, który żył ponad pięćset lat przed naszą erą. Na samym początku pojęcie to posiadało w pełni dosłowny sens i oznaczało przede wszystkim szukanie i posiadanie mądrości. Obecnie termin filozofia używany będzie w szerokiej gamie różnego rodzaju znaczeń. Trudno podać jedną oraz spójną definicję, bo zakres filozoficznych rozważań oraz metoda prowadzenia badań i tok myślowy uległy zmianom historycznym, a samo rozumienie filozofii nie jest już uzależnionym tak bardzo od przyjętych tradycji filozoficznych. W bardzo dużym uogólnieniu powiedzieć można, że filozofią będzie nauką, która zajmować będzie się pytaniami dotyczącymi naszego świata, które zawsze nękały ludzkość, a mianowicie natura naszego istnienia, życie po śmierci, poznawanie prawy i wiele, wiele innych tym podobnych. Dzielić będzie się na kilka oddzielnych działów, które będą kolejno zajmowały się bytem, poznaniem, wartościami życiowymi oraz filozofią społeczną oraz wieloma, wieloma innymi tym podobnymi właśnie.

Według tego co twierdził Arystoteles człowiek to polityczne zwierzę, które stworzone jest do funkcjonowania w państwie. Arystoteles za człowieka uważał jednak tylko i wyłącznie mężczyznę, kobieta natomiast nie stanowiła w jego oczach pełności człowieczeństwa, nie mogła więc zajmować się polityką. Życie społeczne opierało się według jego poglądów natomiast na trwałych strukturach, między innymi małżeństwie, więzi pomiędzy kobietą, a mężczyzną. Ci natomiast tworzą podstawową komórkę społeczną jaką jest rodzina, ta jednak nie jest w stanie zaspokoić wszystkich potrzeb więc łączy się w gminy wiejskie, a następnie w państwa. Te natomiast pełnią już rolę samowystarczalnych oraz pełnych wspólnot. Arystoteles więc na podstawie schematu zaczynającego się od małżeństwa, a kończącego na państwie, pokazuje genezę jego powstawania, co z pewnością jest dosyć ciekawą i oryginalną jak na tamte czasy teorią.

W przypadku systemie filozoficznym Arystotelesa dusza jest jedną z form życia organicznego. Dusza ludzka stała się natomiast formą najbardziej doskonałą, jedyna, która ma możliwość zrozumienia zewnętrznego świata i świadomość samej siebie. Jako ta najdoskonalsza znajduje się także najbliżej połączenia z Bogiem. Dusza to tylko jednak z form materii, która nierozerwalnie się z nią łączy. Dusza i ciało tworzą więc swojego rodzaju całość, a nie dwa oddzielne od siebie byty. Arystoteles podzielił duszę na trzy różne części, gdzie jedna z nich to dusza wegetatywna, zmysłowa oraz trzeci z nich, a mianowicie rozum.

Hierarchiczność była zauważalną przez Arystotelesa w szczególności w przypadku świata ożywionego, gdzie wyróżnić można ciąg stworzeń od tych najprostszych do najbardziej złożonych, czyli samego człowieka. Arystoteles tłumaczył to w ten sposób, że w każdym jednostkowym bycie występuje inna ilość formy i materii. Czym w danym bycie jest więcej formy, staje się ona bardziej złożona, a mniej materii, tym wyższe jej miejsce w ogólnej hierarchii. Z połączenia takowych założeń powstały cztery przyczyny, czy też ich teoria, które muszą zostać spełnione, aby dana rzecz zaistniała, przede wszystkim musi powstać z materii, musi powstać poprzez ukształtowanie materii przez formy. Powstanie rzeczy samo w sobie musi być określone przez czynnik, który działał poprzednio, jest to więc przyczyna sprawcza, a oprócz tego powstanie rzeczy musi posiadać swój z góry określony cel. Arystoteles poprzez teorię czterech przyczyn postulował istnienie ducha, który poruszałby światem, tak jak dusza ma możliwość poruszania ciałem. Do ostatecznego źródła ruchu zaliczał natomiast nieruchomego poruszyciela, gdzie duch ten utożsamiany był w większości przypadków z Bogiem.

W swoich poglądach filozoficznych Arystoteles dokonał do dzisiaj stosowanego trychotomicznego podziału nauk, gdzie podzielił je na teoretyczne, praktyczne oraz pojetyczne, inaczej zwane także wytwórczymi. W przypadku nauk teoretycznych ich celem było przede wszystkim formułowanie wiedzy dla jej samej, w przypadku nauk praktycznych celem tym było już formułowanie wiedzy dla osiągnięcia doskonałości, przede wszystkim w sensie moralnym. Nauki wytwórcze natomiast za cel stawiały sobie formułowanie wiedzy, przy wykorzystaniu której możliwe jest wytwarzanie określonych przedmiotów, narzędzi i wielu, wielu innych tym podobnych.

Arystoteles według przekazów urodził się w czwartym wieku przed naszą erą u wybrzeża Tracji. W wieku lat siedemnastu został on wysłany do Aten, gdzie miał pobierać staranne wykształcenie w platońskiej akademii. W akademii tej spędził on łącznie dwadzieścia lat swojego życia, gdzie na początku znajdował się tam jako student, następnie asystent samego Platona, a w końcu występował jako samodzielny wykładowca. Po śmierci Platona był on jednym z naturalnych pretendentów do objęcia pozycji rektorskiej w akademii, jednak członkowie akademii zdecydowali się, że miejsce to przypadku siostrzeńcowi Platona, a w szczególności dużej rozbieżności pomiędzy platońskim, a wypracowanym przez Arystotelesa system filozoficznym. Następnie Arystoteles zajmował się pracą nadwornego lekarza oraz jednocześnie doradztwem jednemu z władców kolonii w Mezji, a dokładniej mówiąc Hermeasowi. W momencie kiedy upada Assos przenosi się on do Macedonii, gdzie zostaje osobistym nauczycielem Aleksandra III Macedońskiego. Służba ta pełniona była przez niego przez siedem kolejnych lat, aż do momentu kiedy Aleksander przejął władzę, gdzie w momencie tym Arystoteles powraca do Aten. Po powrocie otwiera on własną oraz konkurencją do Akademii szkołę filozoficzną, którą nazywa liceum, która wspierana była przez Aleksandra macedońskiego i wkrótce przyćmiła akademię mimo o wiele krótszej historii. W momencie jednak kiedy Aleksander III umiera i upadku rządu nastawionego przychylnie ku jego osobie, liceum zostaje zamknięte, a sam Arystoteles musi uciekać z miasta.

Obok Platona oraz Sokratesa Arystoteles był jednym z najsławniejszych greckich filozofów, którego wkład w rozwój antycznej sztuki, nauki oraz filozofii jest bardzo dużym. Przede wszystkim popularny jest z powodu stworzenia spójnego systemu filozoficznego, który sprzeczny jest do popularnego ówcześnie platonizmu. Oddziałał on następnie bardzo silnie na filozofię oraz naukę na starym kontynencie, a chrześcijańska wersja arystotelesowskiej myśli filozoficznej do dzisiaj obowiązuje w kościele jako filozofia oficjalna, zwana dokładniej mówiąc tomizmem. Arystoteles posiadał bardzo szeroki zakres zasług w szczególności jeśli chodzi o astronomię, fizykę, logikę i biologią, jednak część z jego teorii pochodzących z tychże dziedzin była błędną. W czasie wieków średnich i początków renesansu jego teorie były jednak niezaprzeczalnie przyjmowanymi co spowodowało pewnego rodzaju zastój w rozwoju europejskiej nauki i jego spowolnienie. Z drugiej jednak strony jego myśli filozoficzne były inspiracją dla bardzo wielu jego następców w poszukiwaniu nowych hipotez oraz rozwiązań w szerokiej gamie dziedzin i w szczególności w okresie pomiędzy wiekiem trzynastym, a czternastym.